Bitcoin’in sınırlı arzı ve bölünebilirliği

Bitcoin’in sınırlı arzı ve bölünebilirliği konusunda merak ettiğiniz her şey bu yazıda.

1. 21 Milyon Arz Sınırlaması:

•Bitcoin’in toplam arzı 21 milyon ile sınırlıdır. Ancak bu, sadece tam Bitcoin’ler üzerinden değerlendirilirse doğrudur. Bitcoin, 1 tam birimin altına bölünebilir, bu da daha fazla kişinin Bitcoin sahibi olabilmesini sağlar.

2. Bölünebilirlik (Satoshi Kavramı):

•Bitcoin, 1 BTC = 100,000,000 (100 milyon) satoshi olarak tanımlanır. Yani, virgülden sonra 8 hane vardır. Bu durum, Bitcoin’in küçük miktarlarda transfer edilmesine olanak tanır.

•Örnek: 1 Bitcoin 1 milyon dolar olursa, 1 satoshi = 1 cent olur. Bu, Bitcoin’in küçük miktarlarda da kullanılabilir olduğu anlamına gelir.

3. Hayali Senaryo: Bitcoin 10 Milyon Dolar Olursa:

•Eğer 1 Bitcoin 10 milyon dolar olursa, 1 satoshi 10 cent değerinde olur. Metinde bahsedilen endişe, böyle bir durumda Bitcoin ile çok küçük miktarlarda ödeme yapmanın zor olabileceğidir.

•Ancak, bu sorunun çözümü Bitcoin’in bölünebilirliğini artırmaktır.

4. Hard Fork Gerekliliği:

•Bitcoin’in mevcut sisteminde 8 ondalık basamağın ötesine geçmek için protokol değişikliği gerekir. Bu değişiklik, hard fork olarak adlandırılır.

•Hard Fork: Mevcut Bitcoin blok zincirinin kurallarını değiştiren ve geriye dönük uyumluluğu olmayan bir güncellemedir. Bu güncelleme, Bitcoin’in bölünebilirliğini artırarak daha fazla ondalık basamak eklenmesini sağlar (örneğin, 10, 12, hatta 64 basamağa kadar).

•Mevcut Durum: Şu anda böyle bir değişiklik gereksiz görülmektedir, çünkü 8 ondalık basamak küçük ödemeler için yeterlidir.

Fork, bir blok zincirinin mevcut protokolünün değiştirilmesiyle ortaya çıkar ve bu değişiklikler, ağdaki düğümlerin (nodes) yeni kuralları kabul edip etmemesine bağlı olarak iki türde gerçekleşir: Hard Fork ve Soft Fork. Bu kavramlar Bitcoin gibi kripto para sistemlerinde oldukça önemlidir.

1. Fork Türleri:

a. Hard Fork (Zor Çatallanma):

•Tanım: Blok zincirinin protokolünde yapılan köklü değişikliklerdir. Eski kurallarla yeni kurallar arasında geriye dönük uyumluluk (backward compatibility) yoktur.

•Sonuç: Ağ ikiye bölünür. Eski kuralları kullanan düğümler eski zincirde devam ederken, yeni kuralları kabul edenler yeni zincirde devam eder. Bu durumda iki ayrı blok zinciri ve kripto para birimi oluşabilir.

•Örnek: Bitcoin Cash (BCH), Bitcoin’den bir hard fork ile ayrılmıştır.

•Bölünebilirliği Artırma: Bitcoin’in 8 ondalık basamaktan daha fazla bölünebilir olması için protokolün bu yönde değiştirilmesi gerekir ve bu ancak bir hard fork ile yapılabilir.

b. Soft Fork (Yumuşak Çatallanma):

•Tanım: Protokolde yapılan değişiklikler eski kurallarla uyumludur. Eski düğümler, yeni kuralları anlamasa bile yeni zinciri doğrulamaya devam edebilir.

•Sonuç: Ağ bölünmez, yalnızca eski düğümlerin kuralları yeni kurallara göre daha kısıtlayıcı olur.

•Örnek: SegWit (Segregated Witness), Bitcoin’e yapılan önemli bir soft fork’tur.

2. Fork Süreci Nasıl İşler?

•Teklif (BIP – Bitcoin Improvement Proposal): Geliştiriciler, Bitcoin’e yapılacak değişiklikleri bir BIP olarak topluluğa sunar.

•Topluluk Onayı: Değişikliklerin uygulanabilmesi için madenciler ve ağdaki düğümler arasında geniş çapta bir fikir birliği gerekir.

•Kod Güncellemesi: Kabul edilen değişiklikler Bitcoin yazılımına entegre edilir.

•Uygulama: Madenciler ve düğümler yeni yazılımı yükler ve yeni kurallara göre işlem yapmaya başlar. Eğer fikir birliği sağlanamazsa, ağ iki ayrı blok zincirine bölünebilir (hard fork).

3. Bitcoin’de Fork’un Zorlukları:

•Geniş Katılım Gerekliliği: Bitcoin gibi merkeziyetsiz sistemlerde fork yapmak için topluluğun büyük bir kısmının (özellikle madencilerin ve geliştiricilerin) desteği gerekir.

•Riskler: Hard fork durumunda ağın ikiye bölünmesi, kullanıcıların varlıklarının iki ayrı zincirde de bulunması anlamına gelir. Bu durum, kullanıcılar arasında kafa karışıklığı yaratabilir ve yeni zincirin kabul görüp görmeyeceği belirsizdir.

4. Neden Şu Anda Fork Gereksiz Görülüyor?

•Mevcut Bölünebilirlik Yeterli: 1 Bitcoin’in 100 milyon satoshiye bölünebilmesi, günlük ödemeler için şu an yeterlidir.

•Değerleme ve Kullanım: Bitcoin’in 10 milyon dolar gibi aşırı değerlere ulaşması durumunda bile, sistemin mevcut yapısıyla küçük ödemeler yapmak mümkün olacaktır.

Bitcoin Cash (BCH) Nedir?

Bitcoin Cash (BCH), Bitcoin (BTC) blok zincirinden 1 Ağustos 2017’de gerçekleşen bir hard fork sonucu oluşmuş ayrı bir kripto para birimidir. BCH’nin ortaya çıkışındaki ana amaç, Bitcoin’in ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmek ve daha hızlı, daha ucuz işlemler sağlamaktı.

BCH’nin Ortaya Çıkış Sebepleri:

1.Blok Boyutu Tartışmaları: Bitcoin’in blok boyutu 1 MB ile sınırlıdır. Bu sınırlama, ağdaki işlem kapasitesini düşürüp, işlem ücretlerini artırıyordu. Bitcoin Cash, blok boyutunu 8 MB (sonrasında 32 MB) olarak belirleyerek daha fazla işlemi tek bir blokta işleyebilmek için oluşturuldu.

2.Hızlı ve Düşük Ücretli İşlemler: BCH, daha büyük bloklar sayesinde daha fazla işlemi daha hızlı ve daha düşük maliyetle gerçekleştirme hedefindeydi.

BCH’nin Temel Özellikleri:

•Blok Boyutu: İlk etapta 8 MB, daha sonra 32 MB’a çıkarıldı. Bu, işlem kapasitesini artırdı.

•İşlem Ücretleri: Daha büyük bloklar sayesinde ağ tıkanıklığı azalır ve işlem ücretleri daha düşük kalır.

•Topluluk Farklılığı: Bitcoin Cash, Bitcoin topluluğundaki ölçeklenebilirlik çözümü konusundaki anlaşmazlıklardan doğdu. BCH destekçileri, büyük blokların Bitcoin’in vizyonuna daha uygun olduğunu savundu.

BCH’nin Bitcoin’den Farkları:

•Blok boyutu farkı: BTC 1 MB, BCH ise 32 MB.

•Fikir ayrılığı: BTC destekçileri, ölçeklenebilirlik sorununun büyük bloklarla değil, ikinci katman çözümleriyle (Lightning Network gibi) çözülmesi gerektiğini savundu.

•Güncelleme ve Geliştirme: BCH’nin geliştirme süreci BTC’den bağımsızdır ve farklı bir yol izler.

SegWit (Segregated Witness) Nedir?

Segregated Witness (SegWit), Bitcoin protokolüne yapılan bir soft fork güncellemesidir ve 23 Ağustos 2017’de aktif hale gelmiştir. SegWit’in amacı, Bitcoin’in ölçeklenebilirlik sorunlarına çözüm bulmak ve ağın kapasitesini artırmaktı.

SegWit’in Çalışma Prensibi:

•Veri Yapısını Değiştirme: SegWit, bir Bitcoin işlemi içerisindeki tanık (witness) verilerini, işlem bloğundan ayrı bir alan (witness alanı) olarak işler. Bu, blok içindeki alanın daha verimli kullanılmasını sağlar.

•Blok Boyutu Artışı: Blok boyutu teknik olarak 1 MB’de kalır, ancak SegWit sayesinde işlem başına daha fazla veri sığdırılır. Blok kapasitesi 1.8 MB’a kadar çıkabilir.

SegWit’in Faydaları:

1.İşlem Kapasitesinin Artması: SegWit, blokların daha fazla işlem içerebilmesini sağlar ve ağ tıkanıklığını azaltır.

2.Düşük İşlem Ücretleri: Daha fazla işlem bloklara sığdığı için işlem ücretleri azalır.

3.Transaction Malleability (İşlem Değiştirilebilirliği) Sorununu Çözme: SegWit, bu sorunu çözerek Bitcoin üzerinde ikinci katman çözümlerinin (örneğin, Lightning Network) uygulanmasını kolaylaştırır.

4.Lightning Network İçin Zemin Hazırlama: SegWit, Bitcoin’in ikinci katman ölçeklendirme çözümü olan Lightning Network gibi teknolojiler için altyapı oluşturdu.

SegWit Aktivasyon Süreci:

•Topluluk Desteği: SegWit, Bitcoin topluluğu içinde geniş bir destek aldı ve bir soft fork olarak ağa eklendi.

•Madenciler ve Düğümler: Madencilerin ve düğümlerin büyük çoğunluğu SegWit’i destekleyerek güncellemeyi kabul etti.

BCH ve SegWit Arasındaki Temel Fark:

•Yaklaşımlar: BCH, ölçeklenebilirlik sorununu blok boyutunu artırarak çözerken; SegWit, işlem verimliliğini artırarak blok kapasitesini optimize eder.

•Teknik Yapı: BCH, bir hard fork ile blok zincirini ayırırken, SegWit, mevcut Bitcoin blok zincirinde geriye dönük uyumlu bir soft fork ile uygulandı.

Bağlantıyı Kopyala